Gündüzün telaşı dinip gecenin sükûneti kalbe dolduğunda, kulun Rabbi ile baş başa kalabildiği en kıymetli anlar başlar. Bu rehber, gecenin feyzinden ve bereketinden istifade etmek isteyenler için bir yol haritasıdır.
“Onlar, korkarak ve ümit ederek Rablerine ibadet etmek için yataklarından kalkarlar.”
Secde Suresi, 16. Ayet
| Namaz Adı | Vakti | Rekat Sayısı | Temel Fazileti |
|---|---|---|---|
| Teheccüd | Gece yarısından sonra | 2-8+ Rekat | Farzdan sonra en faziletli namaz |
| Evvâbîn | Akşam-Yatsı arası | 2-6 Rekat | Gaflet vaktini değerlendirmek |
| Hâcet | Mekruh vakit dışı (gece efdal) | 2 veya 4 Rekat | Bir dilek için Allah'a yönelmek |
| Tövbe | Mekruh vakit dışı (gece efdal) | 2 Rekat | İşlenen günahtan sonra af dilemek |
Teheccüd, yatsı namazından sonra bir miktar uyuyup, gecenin ilerleyen bir vaktinde kalkarak kılınan nafile namazdır. Farz namazlardan sonra en faziletli namaz olarak kabul edilir ve "gece namazı" denince ilk akla gelen ibadettir.
Niyet: "Niyet ettim Allah rızası için Teheccüd namazı kılmaya."
“Gecenin bir kısmında da uyanarak sana mahsus fazla bir ibadet olmak üzere teheccüd namazı kıl ki, Rabbin seni Makam-ı Mahmud’a (övülmüş bir makama) ulaştırsın.”
İsrâ Suresi, 79. Ayet
Evvâbîn, "Allah'a çokça yönelenler" demektir. Akşam namazından sonra, yatsı vaktine kadar kılınan nafile bir namazdır. Bu vaktin gafletle geçirilmemesi adına çok sevaptır.
Akşam namazının sünnetinden sonra 2, 4 veya 6 rekat olarak kılınabilir. Genellikle ikişer rekatlar halinde selam verilerek kılınması tavsiye edilir. Niyet, "Niyet ettim Allah rızası için Evvabin namazı kılmaya" şeklinde yapılır.
Hâcet, "ihtiyaç, dilek" anlamına gelir. Bir Müslümanın, dünyevi veya uhrevi bir ihtiyacının giderilmesi için Allah'a yalvarmak maksadıyla kıldığı namazdır.
"Niyet ettim Allah rızası için Hâcet namazı kılmaya" diyerek 2 veya 4 rekat namaz kılınır. Namazdan sonra Allah’a hamd ve Peygamberimiz'e salavat getirilir. Ardından özel hâcet duası okunur ve kişinin kendi ihtiyacı için içtenlikle dua edilir.
İşlenen bir günahtan hemen sonra pişmanlık duyarak kılınan 2 rekatlık nafile bir namazdır. Kulun, günahından arınmak için Rabb'ine yönelişinin samimi bir ifadesidir.
Güzelce abdest alındıktan sonra "Niyet ettim Allah rızası için Tövbe namazı kılmaya" denilerek 2 rekat namaz kılınır. Namazın ardından samimiyetle tövbe ve istiğfar edilir, Allah'tan af dilenir.
Hanefi alimlerinin çoğunluğuna göre Teheccüd namazının faziletine ulaşmak için yatsıdan sonra bir miktar uyumak ve sonra kalkıp kılmak esastır. Uyumadan kılınan namaz, 'gece namazı' sevabı kazandırsa da tam olarak Teheccüd sayılmaz. Ancak diğer bazı mezheplere göre uyumadan da kılınabilir.
Hanefi mezhebine göre, üzerinde kaza namazı borcu olan bir kimsenin nafile namazlarla meşgul olması yerine öncelikle kaza namazlarını kılması daha doğrudur (evlâdır). Ancak vakit namazlarının sünnetleri ve kuşluk, evvabin, teheccüd gibi hadislerde tavsiye edilen namazları kılmasında bir sakınca yoktur.
Kişi tek başına kılıyorsa, hem başkalarını rahatsız etmeyecek kadar hafif sesli, hem de kendi duyabileceği kadar kısık bir sesle okuyabilir. İki türlü de caizdir. Önemli olan, namazdaki huşuyu ve dikkati sağlayacak okuyuş tarzını tercih etmektir.